Kom want alle dingen zijn nu gereed

(Lukas 14:1-24)

Vervelend

Afzeggen is vervelend. Zeker als het voor een gebeurtenis is die voor de ander veel betekend. Je bent speciaal en persoonlijk uitgenodigd en je hebt beloofd dat je er bij zou zijn. Je weet dat er op je gerekend is, dat er naar je wordt uitgezien. En als je dan toch afzegt, dat voelt niet goed, dat is rot.

Verzachten

En als je het toch doet, als je toch afzegt, dan doe je natuurlijk je best om dat rot gevoel bij de ander en bij jezelf wat te verzachten. Je zegt hoezeer het je spijt en hoe graag je erbij was geweest. Je legt uit waarom je toch afzegt.

Verschuilen

Soms is dat gewoon een feitelijk en eerlijk verhaal. Maar het kan ook zomaar zijn dat je je wat probeert te verschuilen achter de omstandigheden. In de woorden die je dan kiest kan dan iets doorklinken van: ik kan er zelf ook niet zo veel aan doen. Dan gebruiken we zinnetjes als: het valt allemaal wat tegen er is iets tussen gekomen, het loopt allemaal anders dan gepland, het zit er gewoon niet in. Het komt er niet van deze keer, het is ons kennelijk niet gegund.

Eigenlijk

Een woordje dat je dan vaak hoort is …. eigenlijk. Dat ene woordje ‘eigenlijk’ is veelzeggend. Het verraadt dat je niet echt met overtuiging kiest. Diep van binnen, vanuit je hart wil je eigenlijk het liefste het één, maar als het er op aankomt doe je toch maar weer het ander… Je voelt dat je er eigenlijk(!) bij had moeten zijn op dat feest. Maar ja, als het zover is zeg je toch af…

Een groot feestmaal

Vanmorgen lezen we de gelijkenis van het feestmaal. Iemand wilde een groot feestmaal geven en nodigde tal van gasten uit. Zo begint het verhaal. De setting is een Oosterse dorpsgemeenschap en een man die in het dorp een belangrijke plek heeft. Hij kent iedereen en iedereen ken hem. Veel mensen in het dorp werken voor hem. Ze wonen op grond die zijn eigendom is. Je zou kunnen zeggen dat hij de hele gemeenschap in leven houdt en voorziet van een bestaan. Een dragend figuur die terecht veel respect verdient. Het is ook een man met een groot hart die weet wat delen is. Vandaar dat hij voor het dorp een feestelijke maaltijd organiseert.

Polsen is praktisch

En zoals dat gaat in het Oosten, nodigt hij al zijn gasten ruim van te voren uit. Iedereen wordt op de hoogte gebracht van het feest en nadrukkelijk gepolst of hij of zij aanwezig zal zijn. Dat vooraf polsen heeft natuurlijk een praktische kant. Dan weet je op hoeveel mensen je kunt rekenen en kun je zorgen dat er overal ruim voldoende van is. Maar ook niet veel te veel, want zonder koeling kun je in de hitte van het Midden-Oosten niets goed houden. Wat bereid is en klaargemaakt moet dus ook wel op.

Gezichtsverlies voorkomen

Maar dat vooraf nadrukkelijk polsen van de genodigden, heeft in de oosterse cultuur ook alles te maken met zoiets als eer en schaamte. Een goedbezocht feest waar alle genodigden van de partij zijn dat draagt bij aan de eer en het aanzien van de gastheer. Maar een feest waarop veel mensen ontbreken waar genodigden niet komen opdagen dat zou worden ervaren als een beschamende vertoning. Een feestmaal met lege stoelen, dat is een schande en een belediging van de gastheer. Vandaar dat ruim van tevoren alle gasten nadrukkelijk worden gepolst. Je bent genodigd. Maar je komt toch wel? Er is een plaats gereserveerd speciaal voor jou. Er wordt op je gerekend er wordt naar je uitgezien. En alle genodigden hebben laten weten op mij kun je rekenen. Ik zal er zijn.

Het feest komt er aan

Als alle gasten zijn gepolst, kunnen de voorbereidingen beginnen. Al dagenlang is in het hele dorp aan alles te merken dat het feest snel dichterbij komt. Het is druk in het badhuis, bij de kapper en de kleermaker. Het is het gesprek van de dag op het dorpsplein en in en rond het huis van de gastheer gonst het van de bedrijvigheid. De tafels worden gedekt, er is de geur van vers gebakken brood, gebraden vlees en de heerlijkste salades. Uit de stad is een groepje muzikanten aangekomen, zij stemmen hun instrumenten en spelen in. En dan, tegen het einde van de middag is het moment aangebroken. De lampen gaan aan, de muziek begint te spelen, een bediende loopt het dorp in en klopt aan op de deur van iedere genodigde. Het feest begint! Kom, want alles is klaar! Hier en daar klinkt gejuich uit zo’n huis en begeven groepjes mensen zich lachend en zingend op weg naar het grote feestmaal.

Grond gekocht

Maar zo gaat het niet overal. Bij één huis gaat de deur een klein beetje open. Sorry, ik kan niet komen. Op zich zou ik wel willen komen maar ik eehhhhh, nou ja, zie je wat ik bedoel is, eigenlijk ben ik te druk, ik heb juist een stuk grond gekocht en dat moet ik toch echt gaan bekijken… Dat gaat nu echt even voor, begrijp je wel?

Slap verhaal

Wij zouden denken, tja heel vervelend maar zaken gaan natuurlijk voor. Het kan een keer gebeuren. Maar die bediende, daar aan de deur die weet wel beter. Als je in het oosten land koopt ga je eerst uitgebreid op onderzoek uit. Ligt het gunstig zodat er voldoende zonlicht is? Hoe is de bewatering geregeld? Staan er fruitbomen op het land? En wat heeft het land de laatste jaren opgebracht? Dan volgen er onderhandelingen over de prijs, die wel weken of maanden kunnen duren. En dan, uiteindelijk, wordt de koop gesloten en weet je precies wat je hebt gekocht. Wat deze man hier dus opvoert als excuus is dus gewoon een slap verhaal.

Ossen gekocht

Bij het volgende huis gebeurt net zoiets. Heel vervelend dat het nou net zo loopt joh, normaal zou ik meteen met je mee gaan, maar nu heb ik net vijf span ossen aangeschaft en die moet ik toch echt nu even gaan keuren. Echt zonde! Nou, misschien een volgende keer beter, toch?

Slap verhaal 2

En de dienaar is niet achterlijk, hij prikt door het verhaal heen. Vijf span ossen kopen is een grote investering. Dus voordat je zoveel uitgeeft kijk je of ze gezond zijn en sterk, of er geen verborgen gebreken zijn en je probeert uit of ze ook samen een goede en sterke combinatie vormen. En of ze goed kunnen samenwerken. En dan onderhandel je over de prijs en rond je de deal af. Ook dit is dus echt flauwekul.

Net getrouwd

Op een derde adres blijft de deur dicht en vanuit de slaapkamer roept iemand: Ik ben net getrouwd man, ik heb nu heel andere dingen aan mijn hoofd, begrijp je wel. En op de achtergrond hoor je zijn vrouw giechelen.

Schaamteloos

We zouden denken: Gun iemand zijn wittebroodsweken. Maar de kans dat er in een kleine dorpsgemeenschap echt kort geleden een bruiloft zou hebben plaats gevonden is erg klein. Grote feesten laat je niet kort op elkaar volgen, die spreid je uit over het jaar, zodat iedereen de nodige aandacht krijgt. De man is dus al wat langer getrouwd en om zo openlijk te spreken over ‘druk zijn met je vrouw’ dat is in het oosten not done. Platvloers en schaamteloos.

Wat hier gebeurt

Laat we nog even stil staan bij wat hier gebeurt. Die mensen die zich verontschuldigen, die hebben geknikt toen ze gepolst werden. Maar toen puntje bij het paaltje kwam, toen gaven ze niet thuis. Gaat dat bij ons ook vaak niet zo? In het algemeen hebben we de beste bedoelingen en willen we eigenlijk ook leven vanuit ons geloof. Maar als zich dan vandaag, in het hier en nu een situatie voordoet waarin iets van ons wordt gevraagd, dan gaan we daar zo gemakkelijk aan voorbij.

Gods stem horen

Ik wil God echt graag liefhebben boven alles en mijn medemens zoals ik mezelf liefheb. Maar wat merkt die ene collega daarvan, die iedereen links laat liggen. En natuurlijk wil ik een trouw volgeling van Jezus zijn. Maar is dat ook te merken vandaag thuis in mijn eigen gezin. Een bekende slogan zegt: life is what happens to you, while you are busy making other plans. Leven is dat wat hier en nu voor je ogen gebeurt, terwijl je druk bezig bent met het maken van de mooiste plannen. Ben ik bereid me uit mijn plannen en voornemens te laten losscheuren en eenvoudig te doen wat hier en nu van je gevraagd wordt? Er echt even met hart en ziel te zijn voor die ander die jou nodig heeft? God spreekt je aan in een kerkdienst en in je stille tijd. Maar hoor je zijn stem ook in je medemens die je pad kruist? In een situatie die iets van jou vraagt?

Op het hart getrapt

De dienaar gaat hoofdschuddend en met lood in zijn schoenen terug naar zijn heer. Of deze mensen het nu in de gaten hebben of niet, door weg te blijven van het feestmaal trappen zij de Heer op het hart. De pijnlijke boodschap voor de Heer is: Wij vinden andere dingen belangrijker.

In zijn hemd

Als de dienaar verslag uitbrengt wordt de Heer diep geraakt. Hij ontsteekt in woede! Hij heeft zoveel geïnvesteerd in de gemeenschap. Ook deze afzeggers wonen op zijn grond en plukken dagelijks de vruchten van zijn goedheid. En nu alles klaar staat voor het feestmaal laat een heel deel van de gemeenschap het gewoon afweten. En daarmee zetten zij hem compleet in zijn hemd.

Niet terugslaan

Je zou verwachten dat deze heer zich in zijn woede zou richten tot de mensen die het laten afweten. Met al zijn macht en invloed in het dorp, zou hij hen meteen en hard kunnen raken. Hen laten boeten voor de reputatieschade. Maar dat is niet wat hij doet. Hij stuurt zijn dienaar opnieuw er op uit. Maar dit keer niet in zijn eigen dorp maar naar de grote stad even verderop.

Wonderlijke stoet

En daar klopt de dienaar aan bij de kleinste huisjes en de meest gammele krotjes. Kom naar het feest, want alles is klaar! Hier geen uitvluchten, excuses of slappe verhalen. De uitnodiging wordt met beide handen aangenomen. Even later komt er een wonderlijk stoet op gang, vanuit de achterbuurten van de stad op weg naar het huis van de Heer. Het is een zooitje ongeregeld: armen en kreupelen, blinden en verlamden. En als er dan nog steeds lege plaatsen zijn gaat de dienaar naar de mensen buiten de stad, naar het grootste uitschot, de paria’s, de melaatsen. En ook zij komen het huis binnenlopen en schuiven schuchter en aarzelend aan bij het grote feestmaal.

Blij dat je er bent

De verbazing en verwondering is van hun gezicht te lezen. Wie had dat gedacht. Kijk mij hier eens zitten aan de tafel van de Heer? Ze zaten er eerst nog wat onwennig bij, maar dan keken ze weer even naar dat ene gezicht het gezicht van Heer zelf. In zijn ogen lezen ze niets anders dan: Wat ben ik blij dat jij hier bent. En iedere slok en elke hap het was voor hen pure genade.

Komen zoals je bent

Volgende week staat hier voorin de kerk de tafel klaar voor het feestmaal van de Heer. Een groot feestmaal, voor ieder die woont op zijn grond. Voor ieder die leeft van zijn goedheid. Voor ieder die deze Heer van harte liefheeft. Ja, ook voor u, ja ook voor jou.

Nog voordat je bestond kende Hij je naam.

Hij zag je elk moment en telde elke traan,

omdat Hij van je hield gaf hij zijn eigen Zoon.

Hij wacht alleen nog maar totdat je komt.

En wat je nu ook doet, Zijn liefde blijft bestaan.

Ook niets wat jij ooit deed veranderd daar iets aan.

Omdat Hij van je houdt gaf hij zijn eigen Zoon.

En nu is alles klaar wanneer jij komt.

Kom tot de Vader, kom zoals je bent.

Heel je hart, al je pijn is bij Hem bekend.

De liefde die Hij geeft, de woorden die Hij spreekt.

Daarmee is alles klaar wanneer jij komt.