Het huis op het zand

Ik neem je even mee naar buiten. Naar betere tijden als het virus verdwenen zal zijn, de zomer begonnen en we er misschien weer op uit kunnen trekken. Stel je voor, een magnifieke camping ergens in een prachtig dal diep in Frankrijk. Een wat ouder echtpaar en een jong stel komen op dezelfde dag rond de middag aan. Hun kampeerplekken blijken naast elkaar te liggen aan de rand van de camping vlak bij de rivierbedding waar een heerlijk helder beekje vrolijk in kabbelt. En hoewel het midden op de dag is en dus nogal heet gaan beide stellen zich op hun plek installeren en beginnen zij met het opzetten van hun tent.

Het oudere stel sleept met vereende kracht een zwaar pakket van zo’n 60 kilo uit de auto. Je ziet het meteen, dat is een echte oldschool De Waardtent. Een klassieke tent compleet met tentstokken, degelijke zeilen, scheerlijnen en maar liefst vijftig haringen en grondpinnen. De bodem is kurkdroog en keihard en het is dus een hele klus karwei om al die haringen en grondpinnen diep genoeg in te slaan. Het zweet gutst van hun lichaam en af en toe gaan ze er even bij zitten om bij te komen van hun geploeter. Kom op schat, even doorbijten, nog maar 35 haringen te gaan.

Af en toe kijken ze over hun schouder met enige verbijstering naar de buren. Want het jonge stel naast hen heeft het een stuk minder zwaar. Zij halen een lichtgewicht 2 seconds pop-up tentje tevoorschijn. Een super handig easy dingetje dat je zo opblaast. In plaats van zware tentstokken wat rubberen slangen. Geen zware degelijk tentdoeken maar polyester in knallende kleuren. Het hele geval staat in enkele minuten overeind, er komt nauwelijks een haring of scheerlijn aan te pas. Een-twee-huppekee en klaar is Kees. Kamperen 2.0 kan beginnen. De tuinstoeltjes worden uitgeklapt, de koelbox gaat open en met een koud biertje proost het jonge blozende stel op het begin van een mooie vakantie. Terwijl een eindje verderop het oudere echtpaar net begonnen is aan haring 41.

Maar u voelt wellicht al nattigheid. Een paar dagen later loopt de broeierige hitte uit op een hevig onweer. Het dondert, het bliksemt, de liefelijke vallei verandert in een donker dal en vanuit het niets valt daar de regen werkelijk met bakken uit de lucht. Langs de berghellingen spoelt het water naar beneden het dal in. Het vrolijk kabbelende beekje verandert in een woeste stroom. Het 2 seconds pop-up tentje blijkt op geen enkele manier bestand tegen de wind en het water. Je blaast het vrolijke trendy gevalletje in enkele minuten op. Maar nu blijkt dat je het net zo snel compleet omver blaast. Het jonge vrolijke stel staat daar midden in de storm letterlijk en figuurlijk in hun hemd terwijl even verderop de stoere wat ouderwetse De Waard-tent in volle glorie moeiteloos overeind blijft staan. Dat is ongeveer het verhaal van de wijze en de dwaze bouwer in kampeertaal.

De twee bouwers liggen in Jezus gelijkenis erg dichtbij elkaar. Zo op het eerste gezicht is er weinig verschil tussen beiden. Beiden zijn op het juiste moment begonnen met hun bouwproject, in de zomer als het warm is en droog en ruim voordat de herfstregens gaan komen. Alle twee bouwen ze een huis, dat er van buiten hetzelfde zal hebben uitgezien. Alle kans dat ze met dezelfde bouwtekening en dezelfde materialen hebben gewerkt. In Jezus dagen zagen huizen er veelal hetzelfde uit.

En toch noemt Jezus de éne bouwer wijs en de andere bouwer dwaas. Er zijn toch ook wel verschillen. Wat doet de wijze bouwer wel dat de dwaze bouwer niet doet? Ik noem er vijf. Jongens en meisjes, misschien kun je proberen ze te onthouden? Voor het gemak laat ik ze allemaal beginnen met de letter V, oké?

Vooruitdenken

De dwaze bouwer is bezig met de korte termijn. Hij denkt niet aan morgen, alleen aan vandaag. En vandaag is het mooi weer en is er geen wolkje aan de lucht. Dus laten we dan nu doen wat goed voelt. Een beetje opschieten en gas geven. En dan lekker genieten van het mooie weer. De wijze bouwer denkt vooruit en richt zijn leven daar nu al op in. Hij realiseert zich dat er ook andere tijden komen. Straks is er het najaar met herfststormen en slagregens En met die tijd in gedachten bouwt hij vandaag zijn huis. Maakt hij vandaag keuzes, stelt hij zich daar nu op in.

Verdiepen

De dwaze bouwer vindt het al gauw genoeg. Hij is niet zo van graven, en spitten en verdiepen. Hij is veel meer van opbouwen en opschieten. Daar krijgt hij energie van. Dat is zeg maar zijn ding. Hij is meer van zien en gezien worden. Vooral bezig met de buitenkant van dingen. De wijze bouwer steekt dieper af. Realiseert zich dat de stevigheid van zijn huis ondergronds zit, in een stevige fundament. Hij is meer iemand van de binnenkant, de inhoud.

Verschil zien

Misschien vind jij die dwaze bouwer wel erg dom. Hij had toch op zijn minst wel rotsgrond kunnen uitzoeken. Nou, weet je wat ik denk? Dat hij het verschil niet heeft gemerkt. Want in de zomer is nog niet zo gemakkelijk om het verschil te zien tussen rotsgrond en zandgrond. In het Oosten is in de droge tijd ook zandgrond, vermengd met klei, keihard. Je kunt je dus zomaar vergissen en denken dat je op rotsgrond bouwt. Als je wat meer tijd had genomen had je kunnen ontdekken dat die harde ondergrond soms toch bestaat uit zand en klei. Die bij regen dus zomaar verandert in een soort chocoladepudding. De wijze bouwer heeft het verschil wél gezien. Heeft het geduld opgebracht om te blijven graven en hakken door de laag van zand en klei heen tot hij het echt zeker wist: nu zit ik op de rots.

Toen wij als gezin in Libanon woonden werd er naast ons een nieuw huis gebouwd. Maandenlang waren daar bouwvakkers uit Syrië bezig met hun pneumatische boren om diep genoeg af te steken.En later bij de opbouw van het huis klonk er maandenlang het voortdurende getik.Zaten daar mannen met houwelen stenen af te bikken zodat alles wat zand en klei was eraf ging.En alleen de steen zelf zijn plekje zou krijgen in de buitenmuur. Dat voortdurend afbikken, dat onderscheiden tussen zand en steen, dat is wijs zegt Jezus.Dat je niet afgaat op de eerste indruk, je gevoel. Dat je op de dingen durft te kloppen te tikken.Vragen stelt, op onderzoek uitgaat. Wilt weten of het het houdt onder druk.

Vertalen in doen

Jezus legt hier trouwens zelf uit wat wijs is en wat dwaas. Wijs is dat je Jezus woorden hoort en er naar handelt. Dwaas ben je, zegt Jezus, als je tevreden bent met een indruk, een idee, een gevoel. Als je wat je hoort en leert van Jezus niet door vertaalt naar je doen en laten.

Dat is overigens wel begrijpelijk. Want zolang je je beperkt tot denken en voelen heeft niemand er echt last van en vindt iedereen het best. Maar als je wat je gelooft ook echt wil gaan uitleven en gestalte geven krijg je te maken met weerstanden. Bij jezelf, bij mensen die heel dicht bij je staan. Ik ervaar dat als een grote valkuil waar ik vaker dan me lief is in beland. Dat ik ergens wel ruimte heb voor woorden van God, ook echt wel nadenk over die dingen. Dat ik er soms ook iets bij voel, dat het me raakt. Maar dat het dan daar ergens stopt. En ik er niet echt handen en voeten aan geef.

Jezus zegt: wijsheid is daar waar horen en doen samengaan. Wie blijft steken in horen blijft in wezen de oude en begint nooit echt aan een nieuw leven. Wie niet weet wat horen is en vooral een doener is blijft op een bepaalde manier ook oppervlakkig. Het is mooi om erop te letten wat Jezus hier precies zegt. In de versie van Lukas is dat dit: Wijs is hij, is zij die bij me komt, naar mijn woorden luistert en ernaar handelt. Wat wijs is zegt Jezus is dat je eerst bij mij komt en als je bij mij bent luistert naar mijn woorden. En als je mijn woorden echt hebt gehoord, niet alleen met je oren maar ook met je hart. Dan gaat het je van binnenuit veranderen en wordt dat ook zichtbaar in je doen en laten

Deze gelijkenis staat aan het einde van de bergrede. En handelen naar Jezus woorden betekent hier dus eerst en vooral in de praktijk brengen wat Jezus in de bergrede ons voorhoudt. Leven met een zacht en zuiver hart. Ruimhartig geven aan wie iets van je vraagt. Barmhartig zijn zoals je hemelse vader barmhartig is.

Verwelkomen

Ja, dat brengt me bij de laatste v. Naast vooruitzien, verdiepen, verschil zien en vertalen in doen zal de wijze bouwer na de storm nog iets hebben gedaan: verwelkomen. Als de wijze bouwer Jezus woorden werkelijk goed gehoord heeft zal hij geen leedvermaak hebben gehad. Hij zijn stevige en solide huis geopend hebben voor zijn minder wijze buurman wiens leven door ongelukkige keuzes op losse schroeven is komen te staan. En als het stormt daar op de camping in Frankrijk zal die solide, veilige en comfortabele DeWaard-tent, open gaan om ruimhartig plaats te bieden aan de buurtjes met hun easy, 2 seconds pop-updingetjes die in de storm omver zijn geblazen en nu in hun hemd staan.

Ja vroeg of laat gaat het stormen. Wordt je leven getest, gewogen, beproefd. En dan wordt duidelijk of je inhoud hebt. Of je gefundeerd ben. Misschien voelt dat voor jou nu wel zo. Dat je voor je gevoel beproefd wordt, getest. De Coronatest. Hoe doe jij dat eigenlijk? Is deze Coronatijd voor jou een tijd die je uitzit, die je zo snel mogelijk weer achter je wilt laten? Ben je vooral druk bent met de buitenkant? Met de schade beperkt houden? Met het ook nog een beetje leuk hebben? En kom je er straks onveranderd uit tevoorschijn.Als precies dezelfde en ga je dan dus op de oude voet verder?

Of is het voor jou ook een periode van verdieping.Vooruitdenken aan misschien wel een nieuw begin straks? Scherper dan anders het verschil zien tussen hoofdzaken en bijzaken? Tussen buitenkant en binnenkant? Een tijd om wat je gelooft meer dan hiervoor te vertalen in doen? Andere keuzes te gaan maken? Een tijd voor levensverandering?

Een pandemie op zichzelf gaat mij niet veranderen. De Bijbel vertelt me dat daar meer voor nodig is. Echte, blijvende verandering en vernieuwing begint bij de man op de berg, Jezus. Vanmorgen vertelt hij mij over de dwaze en de wijze bouwer. Het is deze zelfde man, Jezus. Die ook een andere berg heeft beklommen. Daar is hij vastgespijkerd aan een kruis. Heeft hij laten zien hoeveel hij van ons houdt. Gaf hij zijn leven voor deze wereld, voor alle mensen. En door dat te doen heeft hij het fundament gelegd vn een huis dat voor altijd zal staan. Het huis van Gods liefde en genade. Een plek waar Jezus op je wacht en zegt: welkom thuis. Kom maar naar mij, jij die vermoeid bent en onder lasten gebukt gaat. Kom maar bij mij, ik geef jou rust. Neem mijn ​juk​ op je en leer van mij, want ik ben zachtmoedig en nederig van ​hart. Dan zullen je werkelijk rust vinden, want mijn ​juk​ is zacht en mijn last is licht.